Edebiyat tarihi, içerisinde birçok distopik roman barındırmaktadır. Gün geçmiyor ki, ülkede bu romanlardan bir parça görmeyelim. Yazarlar, Türkiye'nin bugün'ünü görüp yazmış olsalar ancak bu kadar benzeşebilirdi. Bunlardan birisi de George Orwell'in Hayvan Çiftliği adlı romanıdır.
Her ne kadar, George Orwell'in bu kitabıyla Sovyet Rusya'yı eleştirmiş olduğu söylense de kitap Sovyetler Birliği'nin yıkılmasından sonra da güncelliğini korumuştur. Kitapta, sosyalist ve kapitalist devletler ayırt edilmeksizin sadece otoriter ve totaliter rejimlerin eleştirildiği iki uçlu bir yergi kullanılmış olması bunun temel sebebidir.
Kitabı kısaca özetleyecek olursak, Bay Jones'un çiftliğinde köle gibi çalışan hayvanların kendilerine yemlerinin verilmediği bir günde isyan ederek iktidarı devralmalarını ve sonrasında gelişen süreci anlatır. Çiftlikte iktidar, insanlardan alındıktan hemen sonra çeşitli kurallar konulur. Bunlardan birisi de "bütün hayvanlar eşittir" kuralıdır. Zaman geçtikçe domuzlar bu kuralı "bütün hayvanlar eşittir ama bazı hayvanlar (domuzlar) daha eşittir" şeklinde lehlerine değiştirirler.
Bu kitap ile Türkiye'nin benzeştiği nokta ise tam da budur. 2002 yılın'da AKP'nin iktidar olmasını da mevcut düzene karşı demokratik yollarla gerçekleşen bir isyan olarak görebiliriz. O gün, mevcut olan statükonun ötekileştirdiği ne kadar insan varsa bu partiye destek oldu ve onu iktidara taşıdı. İktidarının ilk yıllarında toplumun her kesimini kucaklayan bu partiye zamanla bir şeyler oldu. Önce Atatürk'çü (seküler) kesim ötekileştirildi, sonra cumhuriyet tarihi boyunca hep öteki olan Kürt'ler bir kez daha ötekileştirildi, daha sonra ise aykırı ses çıkaran herkes bu ötekileştirmelerden payını aldı ve ülkenin hapishaneleri muhaliflerle dolup taştı. Bütün bunlar olurken İktidar'ın gizli ortağı Cemaat de medyası ve devlet içindeki adamlarıyla bu cadı avına elinden gelen yardımı yapıyordu ta ki bir gün, sıra onlara gelene kadar.
İktidarının ilk yıllarında "Bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları eşittir" diyordu AKP, tıpkı Hayvan Çiftliği'nde "bütün hayvanlar eşittir" dendiği gibi. Birkaç yıl önceye kadar "Bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları eşittir ama AKP'liler ve Cemaat'çiler daha da eşittir" deniyordu. Şimdi ise "Bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları eşittir ama AKP'liler daha eşittir" deniyor tıpkı kitapta "Bütün hayvanlar eşittir ama bazı hayvanlar daha eşittir" dendiği gibi.
Eşitlik, iktidar'ı elinde bulunduranların lehinde gelişirken iktidar olmayan insanlar başta olmak üzere diğer tüm canlıların aleyhinde gelişmesinin sebebi de yine aynı kitapta hayvanların bakış açısıyla söylenen şu cümlede gizlidir: "İnsanoğlu, kendinden başka hiçbir canlının çıkarını gözetmez."
Kaynak: George Orwell, Hayvan Çiftliği (Can Yayınları)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder